Żałoba jest procesem długotrwałym. Zakłada się, że głęboka żałoba po kimś bliskim trwa około dwóch lat, ale nie jest to w żaden sposób wyznacznik jej dobrego lub złego przeżywania. Każdy człowiek kroczy po tej drodze własnym rytmem. Można jednak założyć, że wraz z upływem czasu okresy dobrego samopoczucia będą coraz dłuższe, trudne uczucia staną się mniej intensywne, a proces przyzwyczajenia się do braku zmarłego będzie coraz skuteczniejszy. Nie znaczy to jednak, że czas leczy rany. Łagodzącym czynnikiem jest nie tyle jego upływanie, ile to, co się w trakcie żałoby robi. Jeśli dziecko otrzymuje odpowiednie wsparcie (rozmowy o zmarłym, o wszystkich odczuciach i problemach) i czuje się bezpiecznie, istnieje szansa, że żałoba kiedyś minie. Jej zakończenie nie oznacza jednak powrotu do stanu sprzed śmierci bliskiej osoby, ale osiągnięcie równowagi pozwalającej otwierać się na nowe doświadczenia. Wspomnienia i żal po stracie zostają na zawsze, ale uczucia te nie są już dominujące, pozwalają cieszyć się życiem.
Żałoba u dziecka może wystąpić dopiero po kilku miesiącach czy tygodniach od śmierci bliskiej osoby. Na ogół ma to związek z poczuciem bezpieczeństwa. Dziecko, kiedy poczuje się bezpiecznie, zaczyna ujawniać swoje intensywne emocje. Innym powodem odroczonej reakcji na śmierć jest proces uświadamiania sobie straty i jej zrozumienie. Im młodsze dziecko, tym może być mu trudniej pojąć konsekwencje śmierci. Na ogół młodsze dzieci początkowo są szczególnie zainteresowane konkretnymi sprawami związanymi z funkcjonowaniem rodziny (kto będzie robił kanapki? gdzie będą mieszkać?). Poza tym przeżycia związane ze śmiercią mogą być odreagowywane etapami, kolejnymi „rzutami”, a jeśli już się pojawiają emocje, to w sposób o wiele bardziej wybuchowy niż u dorosłych. Ponadto dziecko nie umie zajmować się trudnymi emocjami przez długi czas. Młody człowiek potrafi szybko przejść od jednej emocji do drugiej, w jednym momencie płacze, a za chwilę zaczyna się bawić. Nastolatek w jednej chwili czuje rozpacz, w drugiej umawia się ze znajomymi na wyjście.
Przebieg żałoby oraz czas jej trwania zależy od wielu czynników:
- okoliczności śmierci – śmierć nagła czy spodziewana; więź ze zmarłym; moment w życiu i oczekiwania od życia,
- cechy indywidualne: wiek, wiara, osobowość, doświadczenie życiowe.